Τι συμβαίνει όμως όταν το άγχος εντείνεται; Σε αυτές τις περιπτώσεις παρατηρούμε μαθητές να χάνουν την ψυχική τους ηρεμία, να γίνονται ευερέθιστοι και απαισιόδοξοι, να διαμαρτύρονται για δυσκολία στον ύπνο, ταχυκαρδία, αδυναμία συγκέντρωσης και ανάκλησης αυτών που έχουν μάθει, πόνους στον αυχένα, γόνατα που «κόβονται» πριν την εξέταση, κεφάλι που «κοντεύει να σπάσει» από τις αμέτρητες πληροφορίες και σκέψεις που το έχουν κατακλύσει. Παράλληλα, οι γονείς αντιλαμβάνονται την ψυχοπιεστική κατάσταση που βιώνουν τα παιδιά τους και ως εκ τούτου, ολόκληρη η οικογένεια τίθεται σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης». Παρόλα αυτά, η σωστή αντιμετώπιση τόσο από τους μαθητές όσο και από τους γονείς και τους καθηγητές που αποτελούν το υποστηρικτικό πλαίσιο του παιδιού, μπορεί να περιορίσει τις εντάσεις και τις στιγμές όπου ο έφηβος νιώθει αδύναμος μπροστά στο άγχος.
Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε πότε το άγχος σας ξεπερνά τα όρια και φτάνει στο σημείο να σας αποδιοργανώνει ψυχικά, γνωστικά και σωματικά. Μιλήστε για τις ανησυχίες σας, μοιραστείτε τους φόβους σας και εμπιστευθείτε ανθρώπους που σας στηρίζουν. Κρατήστε τις δικές σας προσδοκίες και φιλοδοξίες και αρνηθείτε να εκπληρώσετε τα όνειρα άλλων. Οργανώστε το χρόνο σας δημιουργώντας ένα σταθερό πρόγραμμα στην καθημερινότητά σας. Οι επαναλήψεις της ύλης βοηθούν να κατανοήσετε τα δυνατά σας σημεία, να εντοπίσετε τυχόν κενά και να καταφέρετε με αυτόν τον τρόπο να θέσετε ρεαλιστικούς στόχους και προσδοκίες σχετικά με τις επιδόσεις σας στα μαθήματα. Μην υποτιμάτε, αλλά και μην υπερεκτιμάτε τις δυνατότητές σας• κάνετε το καλύτερο που μπορείτε, αυτό για το οποίο έχετε προετοιμαστεί. Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας και αδράξτε την ευκαιρία για ένα διάλειμμα ή μια σύντομη βόλτα. Κοιμηθείτε αρκετά, τραφείτε σωστά δίχως να παραλείπετε το πρωινό και καταναλώστε λίγη μαύρη σοκολάτα. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ξεκινήστε από τα θέματα που γνωρίζετε καλύτερα. Αν αισθανθείτε πως το άγχος σας κυριεύει, πάρτε βαθιές ανάσες σε ίσους χρόνους εισπνοής και εκπνοής και επιστρέψτε και πάλι στο γραπτό σας. Στο τέλος, επιβραβεύστε τον εαυτό σας για την προσπάθεια που καταβάλατε, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, και οργανώστε τα βήματά σας για το επόμενο μάθημα.
Γονείς,
Βοηθείστε τα παιδιά σας συμμεριζόμενοι το άγχος τους και προσπαθήστε να μην τους επιβαρύνετε και με τις δικές σας ανησυχίες. Διαμορφώστε ένα ήρεμο περιβάλλον προστασίας και εκτόνωσης στο σπίτι και αφιερώστε χρόνο να ακούσετε τους προβληματισμούς των παιδιών σας. Να είστε ρεαλιστές, δίχως να υποτιμάτε ή να υπερεκτιμάτε τις δυνατότητές τους και δίχως να επιφορτίζετε τα παιδιά με δικές σας φιλοδοξίες και ανεκπλήρωτα όνειρα. Μην τους λέτε «ξέρουμε ότι μπορείς να γράψεις άριστα», πείτε «πήγαινε και κάνε αυτό που μπορείς. Σημασία έχει ότι προσπαθείς». Δώστε στους εφήβους να καταλάβουν πως η αποδοχή, η εκτίμηση, ο σεβασμός και η αγάπη σας προς αυτούς δεν επηρεάζονται από την έκβαση των εξετάσεων.
Η πιθανότητα επιτυχίας ή αποτυχίας στις εξετάσεις δεν καθορίζει την αξία που έχει ο έφηβος ως άνθρωπος, αλλά ούτε και κρίνει τη μελλοντική επαγγελματική του πορεία. Απεναντίας, κρίνει τις γνώσεις που κατέκτησε μέχρι στιγμής. Άλλωστε και η αποτυχία αποτελεί μια όψη της επιτυχίας και αυτό που οφείλει να επιβραβευθεί είναι η προσπάθεια για επίτευξη των στόχων. Ακόμη κι αν δεν έρθει το επιθυμητό αποτέλεσμα , σημασία έχει πως δεν τα παράτησαν.
Ο καθένας ας καταφέρει το καλύτερο που μπορεί! Καλή δύναμη!
Άννα Νανούδη,
Ψυχολόγος Ψυχοπαιδαγωγός, Συστημική-Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια
Υπεύθυνη Κέντρου Ψυχολογικής Υποστήριξης ΔΗ.Κ.Ε.Π.Α.Π.
οι περισσότερες σύγχρονες μανάδες είναι αδιάφορες.Δεν έχουν κανένα άγχος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο να μην ενδιαφέρεται καθόλου ο γονιός είναι το ίδιο με το να ενδιαφέρεται σε υπερβολικό βαθμό. Το μέτρο χρειάζεται.
ΑπάντησηΔιαγραφή