Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Μάνδαλο: Ο «Ομφαλός» της Π.Ε. Πέλλας - Το χωριό που η ιστορία του ξεκινάει από τη… Νεολιθική εποχή!


Το Μάνδαλο ως Τοπική Κοινότητα υπάγεται διοικητικά στον δήμο Σκύδρας και στην Δημοτική Ενότητα Μενηίδος. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, το Μάνδαλο ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Μανδάλου, του πρώην Δήμου Μενηίδος. Βρίσκεται 25 χιλιόμετρα νότιο ανατολικά της Έδεσσας και έχει πληθυσμό 1.080 κατοίκων σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Παλαιότερα, έως το 1928, ονομαζόταν Μανδάλοβο.
Ονομασία

Η ονομασία του χωριού Μάνδαλο προέρχεται κατά μία άποψη από το ρήμα "μανδαλώνω" (=ασφαλίζω, δένω), γιατί το Μάνδαλο ήταν αρχικά παραθαλάσσιο και έπειτα παραλίμνιο χωριό. Μανδάλωμα ονομαζόταν το δέσιμο που γίνονταν στις βάρκες και στα άλλα σκάφη στις όχθες της λίμνης, αφού μέχρι και τον 5ο αι. π.Χ. η θάλασσα έφτανε μέχρι την περιοχή των Γιαννιτσών. Αργότερα σχηματίστηκε η υφάλμυρη και με μικρό βάθος (βαλτώδης) αρχαία λίμνη του Λουδία, η μετέπειτα λίμνη των Γιαννιτσών που μετατράπηκε στην ομώνυμη πεδιάδα.
Νεολιθικός οικισμός

Η ιστορία της περιοχής που σήμερα στεγάζεται το Μάνδαλο ξεκινάει από πάρα πολύ παλιά. Στην περιοχή αυτή ανακαλύφθηκαν ερείπια νεολιθικού οικισμού που κατοικήθηκε από το 4600 μέχρι το 4000 π.Χ. Ο οικισμός επανακατοικήθηκε μετά το 3000 π.Χ. στην πρώιμη εποχή του. Από εκεί και πέρα δεν υπάρχει ιστορική μαρτυρία για την κατάσταση στην περιοχή έως τα χρόνια των Μακεδόνων Βασιλέων γύρω στο 400 π.Χ., όπου η περιοχή πιθανολογείται ότι ανήκε στο Μακεδονικό βασίλειο.

Τουρκοκρατία Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρχαν δύο μικρά χωριά, το Μαντάλοβο (ή Μανδάλοβο) και το Μαυρίνεβο ή Μαύρο, που ανήκαν στην κοινότητα Ασιάρ Βέη. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή ήρθαν στο χωριό πρόσφυγες που κατάγονταν από την κωμόπολη Άργος, νοτιοδυτικά του Πόντου. Οι κάτοικοι της ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και τη γεωργία.
Σύγχρονη ιστορία

Το 1925 ξεκίνησε το χτίσιμο δηλαδή των πρώτων πρόχειρων σπιτιών. Δημοτικό σχολείο ιδρύθηκε το 1925. Ο πληθυσμός του χωριού κατά την απογραφή του 1928 ανέρχονταν σε 485 κατοίκους. Τον Μάρτιο του ίδιου έτους, το χωριό μετονομάστηκε από Μανδάλοβο σε Μάνδαλος. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 26ης Νοεμβρίου του 1946, ισχυρή δύναμη ανταρτών του ΔΣΕ επιτέθηκε κατά της κωμόπολης την οποία υπεράσπιζε δύναμη 64 ανδρών της χωροφυλακής. Μετά από σφοδρή σύγκρουση που κράτησε μέχρι το μεσημέρι, οι αντάρτες επικράτησαν με τους χωροφύλακες ( οι απώλειές του ανήλθαν σε 13 νεκρούς ) να υποχωρούν. Μετά την κατάληψη του Μανδάλου, οι αντάρτες προχώρησαν στην εκτέλεση 24 κατοίκων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονταν είκοσι γυναικόπαιδα.

Το χωριό έχει νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο.
Εκκλησίες

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, βασιλική, χτίστηκε γύρω στο 1855 και ήταν αρχιτεκτονικού ρυθμού Βασιλικής. Κάηκε από τους Τούρκους, αλλά ξαναχτίστηκε από τους κατοίκους μετά την απελευθέρωσή τους.

Στον οικισμό Μαύρο χτίστηκε περίπου το 1915 η τρίκλιτη βασιλική της Αναλήψεως του Κυρίου. «Ενεργός» ναός στο χωριό είναι ο Άγιος Γεώργιος. Πλαισιώνεται από τους Ιερούς Ναούς: Αγίας Αναλήψεως, Αγίας Παρασκευής, Αγίου Νικολάου.

Κοινότητα

Η κοινότητα ιδρύθηκε στο χωριό το 1931. Η πρώτη γεωργική παραγωγή ήταν το σιτάρι και αργότερα ο καπνός. Το 1934 ιδρύθηκε ο γεωργικός συνεταιρισμός Μανδάλου. Την πενταετία 1980-85 άρχισε η συστηματική δεντροφύτευση ροδακινιών και άρχισε να εγκαταλείπεται ο παραδοσιακός καπνός και το σιτάρι. Ακόμη καλλιεργούνται τα βερίκοκα και λιγότερο οι ελιές και τα κεράσια.

Αθλητισμός- Πολιτισμός

Στο χωριό αναπτύσσει την δράση του ο τοπικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μανδάλου. Η ομάδα του χωριού ονομάζεται «Δόξα Μανδάλου». Αγωνίζεται στην Α1 Ερασιτεχνική, ενώ στη Δ΄ Εθνική Κατηγορία ανέβηκε κατά την περίοδο 1997-1998.

Ποιοι διετέλεσαν Πρόεδροι Μανδάλου
Ηλίας Βαϊδης : 1974 - 1978
Λεωνίδας Λεοντιάδης: 1979 – 1982
Αντώνιος Σταυρίδης: 1983 - 1989
Κυριάκος Βαϊδης: 1989 – 1990
Κωνσταντίνος Σιδηρόπουλος: 1991 – 1994
Θεόδωρος Βασιλειάδης: 1995 – 1998

Πρόεδροι Τοπικών Συμβουλίων
Αντώνιος Αντωνίου: 1999 – 2002
Χρήστος Αβραμίδης: 2003 – 2006
Αλέξανδρος Δανιηλίδης: 2007 – 2010
Χρήστος Αβραμίδης: 2011 -2014
Χρήστος Αβραμίδης: 2014 μέχρι σήμερα

Δήμαρχος Μενηίδος από το 2002 μέχρι και το 2010 διετέλεσε ο –καταγόμενος από το Μάνδαλο- Τάσος Παπαδόπουλος.


Share on Google Plus

    Blogger Comment
    Facebook Comment

5 comments:

  1. άλλο πράγμα η ιστορία ενός τόπου κι άλλο πράγμα οι κάτοικοι που μένουν τώρα.Νομίζω ξεκάθαρο είναι αυτό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ωραια προσπαθεια, συνεχιστε ετσι και για άλλα χωρια!επιμορφωτικο και χρησιμο για την ιστορια μας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ο λουδιας ειναι τεχνητο ποταμι που ανηχτηκε πριν το 2 παγκοσμιο πολεμο και δεν εχει καμια σχεση με την περιοχη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Μη διστάσετε να προσθέσετε σχόλια στο δημοσίευμα που σας ενδιαφέρει.

Η εφημερίδα karatzova.com ενθαρρύνει τη δημόσια έκφραση των αναγνωστών της εφόσον τηρούνται οι βασικοί κανόνες δημοσιότητας που ορίζουν οι ελληνικοί νόμοι. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.