Κάθε χρόνο ο ερχομός του καλοκαιριού φέρνει μαζί του και το άγχος για τις επικείμενες Πανελλήνιες Εισαγωγικές Εξετάσεις. Την περίοδο αυτή, το άγχος των περισσοτέρων μαθητών και των γονιών τους κορυφώνεται, καθώς οι κόποι της μαθητικής ζωής επενδύονται και κρίνονται από τις επιδόσεις στις Πανελλήνιες. Έχει προηγηθεί μια εξαντλητική χρονιά προετοιμασίας και τώρα ξεκινά ένας νέος κύκλος άγχους σχετικά με τα αποτελέσματα που θα φέρει η τελική δοκιμασία. Δημιουργείται μια ανησυχία, η οποία όσο βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα θεωρείται ωφέλιμη. Τι συμβαίνει όμως όταν το άγχος εντείνεται; Σε αυτές τις περιπτώσεις παρατηρούμε μαθητές να χάνουν την ψυχική τους ηρεμία, να γίνονται ευερέθιστοι και απαισιόδοξοι, να διαμαρτύρονται για δυσκολία στον ύπνο, ταχυκαρδία, αδυναμία συγκέντρωσης και ανάκλησης αυτών που έχουν μάθει, πόνους στον αυχένα, γόνατα που «κόβονται» πριν την εξέταση, κεφάλι που «κοντεύει να σπάσει» από τις αμέτρητες πληροφορίες και σκέψεις που το έχουν κατακλύσει. Παράλληλα, οι γονείς αντιλαμβάνονται την ψυχοπιεστική κατάσταση που βιώνουν τα παιδιά τους και ως εκ τούτου, ολόκληρη η οικογένεια τίθεται σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης». Παρόλα αυτά, η σωστή αντιμετώπιση τόσο από τους μαθητές όσο και από τους γονείς και τους καθηγητές που αποτελούν το υποστηρικτικό πλαίσιο του παιδιού, μπορεί να περιορίσει τις εντάσεις και τις στιγμές όπου ο έφηβος νιώθει αδύναμος μπροστά στο άγχος.
Μαθητές,
Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε πότε το άγχος σας ξεπερνά τα όρια και φτάνει στο σημείο να σας αποδιοργανώνει ψυχικά, γνωστικά και σωματικά. Μιλήστε για τις ανησυχίες σας, μοιραστείτε τους φόβους σας και εμπιστευθείτε ανθρώπους που σας στηρίζουν. Κρατήστε τις δικές σας προσδοκίες και φιλοδοξίες και αρνηθείτε να εκπληρώσετε τα όνειρα άλλων. Οργανώστε το χρόνο σας δημιουργώντας ένα σταθερό πρόγραμμα στην καθημερινότητά σας. Οι επαναλήψεις της ύλης βοηθούν να κατανοήσετε τα δυνατά σας σημεία, να εντοπίσετε τυχόν κενά και να καταφέρετε με αυτόν τον τρόπο να θέσετε ρεαλιστικούς στόχους και προσδοκίες σχετικά με τις επιδόσεις σας στα μαθήματα. Μην υποτιμάτε, αλλά και μην υπερεκτιμάτε τις δυνατότητές σας• κάνετε το καλύτερο που μπορείτε, αυτό για το οποίο έχετε προετοιμαστεί. Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας και αδράξτε την ευκαιρία για ένα διάλειμμα ή μια σύντομη βόλτα. Κοιμηθείτε αρκετά, τραφείτε σωστά δίχως να παραλείπετε το πρωινό και καταναλώστε λίγη μαύρη σοκολάτα. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ξεκινήστε από τα θέματα που γνωρίζετε καλύτερα. Αν αισθανθείτε πως το άγχος σας κυριεύει, πάρτε βαθιές ανάσες σε ίσους χρόνους εισπνοής και εκπνοής και επιστρέψτε και πάλι στο γραπτό σας. Στο τέλος, επιβραβεύστε τον εαυτό σας για την προσπάθεια που καταβάλατε, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, και οργανώστε τα βήματά σας για το επόμενο μάθημα.
Γονείς,
Βοηθείστε τα παιδιά σας συμμεριζόμενοι το άγχος τους και προσπαθήστε να μην τους επιβαρύνετε και με τις δικές σας ανησυχίες. Διαμορφώστε ένα ήρεμο περιβάλλον προστασίας και εκτόνωσης στο σπίτι και αφιερώστε χρόνο να ακούσετε τους προβληματισμούς των παιδιών σας. Να είστε ρεαλιστές, δίχως να υποτιμάτε ή να υπερεκτιμάτε τις δυνατότητές τους και δίχως να επιφορτίζετε τα παιδιά με δικές σας φιλοδοξίες και ανεκπλήρωτα όνειρα. Μην τους λέτε «ξέρουμε ότι μπορείς να γράψεις άριστα», πείτε «πήγαινε και κάνε αυτό που μπορείς. Σημασία έχει ότι προσπαθείς». Δώστε στους εφήβους να καταλάβουν πως η αποδοχή, η εκτίμηση, ο σεβασμός και η αγάπη σας προς αυτούς δεν επηρεάζονται από την έκβαση των εξετάσεων.
Η πιθανότητα επιτυχίας ή αποτυχίας στις εξετάσεις δεν καθορίζει την αξία που έχει ο έφηβος ως άνθρωπος, αλλά ούτε και κρίνει τη μελλοντική επαγγελματική του πορεία. Απεναντίας, κρίνει τις γνώσεις που κατέκτησε μέχρι στιγμής. Άλλωστε και η αποτυχία αποτελεί μια όψη της επιτυχίας και αυτό που οφείλει να επιβραβευθεί είναι η προσπάθεια για επίτευξη των στόχων. Ακόμη κι αν δεν έρθει το επιθυμητό αποτέλεσμα , σημασία έχει πως δεν τα παράτησαν.
Το Κέντρο Ψυχολογικής και Ψυχοπαιδαγωγικής Υποστήριξης «Κύκλος Ζωής» συγκέντρωσε 10 τρόπους με τους οποίους μπορούμε να περιορίσουμε το άγχος που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια των εξετάσεων και σας τους παρουσιάζει παρακάτω συνοπτικά. Αν παρόλα αυτά παρατηρείτε πως ο μαθητής ή η οικογένειά του δυσκολεύονται να διαχειριστούν αυτή τη στρεσογόνο περίοδο, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε ειδικό ψυχικής υγείας.
Ο καθένας ας καταφέρει το καλύτερο που μπορεί! Καλή δύναμη!
Άννα Νανούδη
Ψυχολόγος Α.Π.Θ.
Συστημική-Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια
Ψυχοπαιδαγωγός ΜΑ
Επιστημονικά Υπεύθυνη Κέντρου Ψυχολογικής και Ψυχοπαιδαγωγικής Υποστήριξης «Κύκλος Ζωής»
Ο Ελληνας γονεας εχει ψυχολογια 'προβατου'. Εδώ και δεκαετιες στελνei τα παιδια του σε φροντιστηρια, τα πιεζει για διάβασμα, τα πιεζει να κανουν κατι που ισως δεν θελουν τελικα. Αισθάνεται περιφανεια όταν το παιδι του περναει στο πανεπιστημιο αλλα δεν τον ενοχλεί και τοσο όταν το πτυχιουχο παιδι του δουλευει ντελιβερας η σερβιτορος/α η αναγκάζεται να γινει μετανάστης η δουλευει σε δικηγορικο γραφειο για 700 ευρω. Εάν ο Ελληνας γονεας μπορουσε να ξεφυγει από την ψυχολογια 'προβατου', θα μπορουσε να σκεφτει ότι τα λεφτα που θα ξοδεψει για φροντιστηριο, νοικια σε άλλη πολη, λογαριασμούς κτλ. θα μπορουσε να ανοιξει μια επιχειρηση και να εκπεδευσει το παιδι του από μικρο στο πνευμα του επιχειρειν. Πολλοι διάσημοι δεν πηγαν η δεν τελειωσαν ποτε το πανεπισημιο πχ. Bill Gates(Microsoft), Amancio Ortega(Zara), Steve Jobs(Apple), Ingvar Kamprad(IKEA) κτλ.κτλ.
ΑπάντησηΔιαγραφή