Νέο περιβάλλον, εντελώς διαφορετικό από το νηπιαγωγείο, νέα δασκάλα, καινούργια πρόσωπα, κανόνες στην τάξη και μελέτη στο σπίτι. Όλα αυτά είναι απολύτως φυσικό να αγχώνουν το παιδί. Και συχνά, το άγχος γίνεται φόβος, έως και άρνηση μερικές φορές, αν η περίοδος πριν από το πρώτο κουδούνι συνοδεύεται από τις γνωστές απειλές των μεγάλων, όπως "εκεί που θα πας θα στρώσεις", "τώρα έχει διάβασμα κι όχι παιχνίδια" κλπ.
Και οι γονείς όμως βιώνουν ανάλογη ένταση και ανασφάλεια. Το παιδί τους, μεγάλο πια, πηγαίνει στο σχολείο. Θα μπει στη διαδικασία της μάθησης. Θα τα καταφέρει με τα μαθήματα; θα προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον; κινδυνεύει από τα μεγαλύτερα παιδιά; Όλα αυτά τα ερωτήματα επηρεάζουν την οικογένεια και δημιουργούν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα στο σπίτι όσο πλησιάζουν οι μέρες για το πρώτο κουδούνι.
Κατ' αρχήν θα λέγαμε πως όλα αυτά τα συναισθήματα είναι αναμενόμενα και ερμηνεύσιμα. Καθετί νέο είναι φυσικό να προκαλεί άγχος και ανασφάλεια. Αρκεί να θυμηθούμε κι εμείς το πώς αισθανόμασταν την πρώτη μας μέρα στη δουλειά. Είναι σημαντικό όμως να μπορούμε να διαχειριστούμε αυτά τα συναισθήματα και κυρίως να μπορούμε να ελέγξουμε τις ακραίες μορφές άγχους και φόβου. Γι' αυτό, οι γονείς θα πρέπει, αφού κατανοήσουν πρώτα οι ίδιοι τη σπουδαιότητα της δικής τους στάσης, να προετοιμάσουν κατάλληλα το παιδί τους έτσι ώστε τα αρχικά αρνητικά συναισθήματα να μετατραπούν σύντομα σε χαρά και εμπιστοσύνη προς το νέο περιβάλλον.
Για να το καταφέρουμε αυτό θα πρέπει, αρκετές μέρες πριν το πρώτο κουδούνι, να δημιουργήσουμε μια ευχάριστη και αισιόδοξη ατμόσφαιρα στο σπίτι. Να πείσουμε το παιδί πως η είσοδός του στο σχολείο είναι απόδειξη ότι μεγάλωσε πια. Να συζητήσουμε μαζί του για τις δικές μας εμπειρίες από την πρώτη μέρα στο σχολείο. Το πώς πλησιάσαμε τους συμμαθητές μας, πώς κάναμε φίλους, τα παιχνίδια στην αυλή. Ακόμα, το πώς μάθαμε να γράφουμε και να διαβάζουμε, τις σχολικές γιορτές, τις εκδρομές κλπ. Να του μιλήσουμε δηλαδή θετικά για το σχολείο και τη δασκάλα εμψυχώνοντάς το με κάθε τρόπο και αποφεύγοντας αναφορές για τις όποιες δικές μας αρνητικές εμπειρίες. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να είμαστε και ειλικρινείς για τις νέες του υποχρεώσεις. Να του πούμε ότι το νέο σχολείο για τα μεγάλα παιδιά έχει κανόνες στην αυλή και στην τάξη. Ότι σεβόμαστε τη δασκάλα και τους συμμαθητές μας, ότι θα κάνουμε ορισμένες εργασίες στο σπίτι και πως θα ετοιμαζόμαστε για την επόμενη μέρα. Όλα αυτά όμως θα αναφέρονται με έναν απόλυτα θετικό τρόπο και με τη διαβεβαίωση ότι εμείς θα είμαστε πάντα δίπλα του σε ό,τι χρειαστεί.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να επισκεφτούμε με το παιδί το σχολείο κάποια μέρα πριν από την έναρξη των μαθημάτων (σημειώνουμε πως τα σχολεία ανοίγουν από την 1η Σεπτεμβρίου). Να δει όλους τους χώρους, την αυλή, το κυλικείο, αλλά και εσωτερικά, τις τάξεις, τους διαδρόμους και τους βοηθητικούς χώρους. Και σ' αυτή την ξενάγηση καλό θα ήταν να ζητήσουμε τη βοήθεια του διευθυντή ή ενός δασκάλου. Με τον τρόπο αυτό το νέο περιβάλλον παύει να προκαλεί δέος στο παιδί και η εξοικείωση με τους σχολικούς χώρους του δημιουργεί αισθήματα ασφάλειας και σιγουριάς.
Σημαντική είναι επίσης η διαδικασία επιλογής των σχολικών ειδών. Το σχολείο και ιδιαίτερα η πρώτη μέρα σ' αυτό είναι μια προσωπική υπόθεση του παιδιού. Γι' αυτό θα λειτουργούσε θετικά εάν του δίναμε την ευκαιρία να επιλέξει το ίδιο τα σχολικά είδη. Την τσάντα, την κασετίνα, τα μολύβια του κλπ. Με τον τρόπο αυτό το παιδί εκτός από τη χαρά θα αισθανθεί πως το εμπιστευόμαστε σ' αυτό το νέο ξεκίνημα.
Την πρώτη μέρα στο σχολείο, ημέρα του Αγιασμού, είναι ανάγκη να συνοδεύσουμε εμείς το παιδί μας ως την αυλή. Κι αν αυτό είναι αδύνατο, κάποιο στενό συγγενικό του πρόσωπο, όπως η γιαγιά. Όταν θα έρθει η ώρα να μπει στην τάξη να το φιλήσουμε τρυφερά, χωρίς μελοδραματισμούς, και να του πούμε ότι θα είμαστε εκεί την ώρα που θα σχολάσει για να γυρίσουμε στο σπίτι μαζί. Δεν βοηθάει η εικόνα να μένουν οι γονείς στην αυλή και να προσπαθούν να δουν από τα παράθυρα αν το παιδί τους είναι καλά. Η συμπεριφορά αυτή είναι αρνητική ακόμα και στην περίπτωση που το παιδί κλαίει κατά τον αποχωρισμό.
Ερχόμαστε σε επαφή με τη δασκάλα του παιδιού μας από την πρώτη κιόλας μέρα. Συζητάμε μαζί της όποιο πρόβλημα ή ζήτημα μας απασχολεί σχετικά με τη συμπεριφορά ή την υγεία του παιδιού μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο δάσκαλος/λα δεν είναι ούτε γιατρός, ούτε ψυχολόγος. Οποιαδήποτε καθυστέρηση στην ενημέρωση για κάποιο σοβαρό ζήτημα αποβαίνει εις βάρος του παιδιού καθώς θα χαθεί πολύτιμος χρόνος για την αναγκαία υποστήριξη. Στο θέμα αυτό, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πάντα πως ο δάσκαλος δεν είναι ούτε ανταγωνιστής, ούτε αντίπαλός μας στον οποίο είμαστε έτοιμοι να "φορτώσουμε" τα όποια προβλήματα. Αντίθετα, στο πρόσωπό του βρίσκουμε τον πιο στενό μας συνεργάτη στην κοινή προσπάθεια για την ομαλή ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού μας.
Εξίσου σημαντικό όμως είναι και το τέλος της πρώτης μέρας στο σχολείο με την επιστροφή του παιδιού στο σπίτι. Η μέρα αυτή είναι γεμάτη εμπειρίες και πλούσια συναισθήματα. Ας αφήσουμε το παιδί να μας διηγηθεί ελεύθερα, χωρίς τις δικές μας πιεστικές ερωτήσεις, για το τι του έκανε εντύπωση, τι του άρεσε περισσότερο ή ακόμα και τι το ανησύχησε.
Τέλος είναι σημαντικό να τονίσουμε πως μετά την πρώτη μέρα στο σχολείο θα πρέπει να εισάγουμε σταδιακά το παιδί στη συνήθεια της μελέτης και της ετοιμασίας των εργασιών. Μια συνήθεια που ως γνωστόν θα το ακολουθεί για πολλά χρόνια, ενώ η απόκτηση θετικής στάσης απέναντι στις σχολικές εργασίες θα προσδιορίσει σε μεγάλο βαθμό και την επιτυχία του στο σχολείο. Γι' αυτό έχει ιδιαίτερη αξία να συνεργαστούμε από την αρχή με το παιδί στο ζήτημα αυτό, να συμφωνήσουμε για το χρόνο που θα αφιερώσουμε στη μελέτη και κυρίως να δώσουμε στο παιδί την αίσθηση πως θα είμαστε κοντά του (όχι πάνω από το κεφάλι του) και διαθέσιμοι να το βοηθήσουμε σε ό,τι δυσκολευτεί.
Ακολουθώντας, ως γονείς, τις παραπάνω πρακτικές συμβουλές είναι βέβαιο πως θα απαλλάξουμε το παιδί μας από το άγχος και τους φόβους της πρώτης μέρας. Κι όταν αυτό συμβεί, τότε δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις για να κάνουμε ευκολότερες και τις επόμενες μέρες της σχολικής του ζωής. Βέβαια, ο ρόλος των γονέων δεν εξαντλείται με την προετοιμασία της πρώτης μέρας ή ακόμα και των πρώτων ημερών. Η στάση τους συνεχίζει να επιδρά στο παιδί καθ' όλη τη διάρκεια της, υποχρεωτικής τουλάχιστον, φοίτησης. Γι' αυτό είναι σημαντικό να έχουν πάντα υπόψη τους πως το σχολείο και η απόκτηση γνώσεων στόχο έχουν να δημιουργήσουν όχι μόνο μορφωμένους, αλλά ελεύθερους και ευτυχισμένους ανθρώπους.
Καλή σχολική χρονιά με υγεία, πρόοδο και δημιουργικότητα.
Ελισάβετ Τάρη
Σχολική Σύμβουλος
1ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Π.Ε. Πέλλας
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Μη διστάσετε να προσθέσετε σχόλια στο δημοσίευμα που σας ενδιαφέρει.
Η εφημερίδα karatzova.com ενθαρρύνει τη δημόσια έκφραση των αναγνωστών της εφόσον τηρούνται οι βασικοί κανόνες δημοσιότητας που ορίζουν οι ελληνικοί νόμοι. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.