Η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Θεοδώρα Τζάκρη μιλώντας σήμερα 26-9-2017 στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής κατά την συζήτηση του νομοσχεδίου «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» ανέφερε τα εξής:
«Το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα είναι ουσιαστικά ένα πολυνομοσχέδιο αφού αντιμετωπίζει μια σειρά διαφορετικών αλλά συσχετιζόμενων ζητημάτων. Ειδικότερα αναφέρεται:
§ Στη διάρθρωση και τις αρμοδιότητες των υπηρεσιών ελέγχου της δόμησης
§ Στη διαδικασία ελέγχου και έκδοσης των οικοδομικών αδειών
§ Στην ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων
§ Στον έλεγχο υλοποίησης του χωρικού σχεδιασμού και το περιβαλλοντικό ισοζύγιο μέσω της μεταφοράς συντελεστή δόμησης και
§ Στην αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης.
Θα ξεκινήσω από το τελευταίο, δηλ. τις ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα, αφού θεωρώ ότι αυτό είναι το πιο σημαντικό μέρος του νομοσχεδίου που εξετάζουμε σήμερα, δεδομένου άλλωστε ότι είναι, με μικρές εξαιρέσεις κυρίως αναφορικά με τον τρόπο έκδοσης των οικοδομικών αδειών, το μόνο που εφαρμόζεται άμεσα χωρίς να απαιτείται η έκδοση σειράς εφαρμοστικών πράξεων ή η δημιουργία ειδικών εφαρμογών πληροφορικής.
Οι ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα διαχρονικά παρουσιάζουν την ίδια δυσκολία. Πώς ο νομοθέτης, αφενός, θα αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα που είτε μας αρέσει είτε όχι είναι τόσο διαδεδομένο και έχει προφανείς κοινωνικές διαστάσεις και, αφετέρου θα προστατεύσει τους πολίτες που όλα αυτά τα χρόνια έχτισαν νόμιμα, που σημαίνει ότι επιβαρύνθηκαν και με τα αντίστοιχα κόστη τόσο κατά την κατασκευή όσο και μέσω του φόρου στην ακίνητη
περιουσία, αλλά και αυτούς που έχουν ήδη ολοκληρώσει τη διαδικασία τακτοποίησης με τις προγενέστερες ακριβότερες ρυθμίσεις.
Η ισορροπία αυτή είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί ώστε οι όποιες ρυθμίσεις γίνουν να μην εμπεδώνουν την αντίληψη στους πολίτες ότι υπονομεύουν το κράτος δικαίου και την πεποίθηση του μέσου πολίτη ότι όσοι παρανομούν τελικά επιβραβεύονται. Για να είμαστε λοιπόν πειστικοί, θα πρέπει να κινηθούμε ακόμα πιο αποφασιστικά στην αντιμετώπιση των αυθαιρέτων που έχουν δημιουργηθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011, καθώς και σε όσα έχουν κριθεί με αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις οριστικά κατεδαφιστέα, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες περιοχές, όπως δάση, παραλίες, παραδοσιακοί οικισμοί κλπ. Δυστυχώς, τα αποτελέσματα στο θέμα αυτό δεν είναι ακόμα στο σημείο που θα θέλαμε.
Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις επιχειρούν να δώσουν οριστική λύση στις περιπτώσεις αυθαιρέτων κτισμάτων πριν από τις 9-6-1975 επί κτιρίων με επικρατούσα χρήση κατοικία έναντι συμβολικού τιμήματος, ενώ δυνατότητα οριστικής λύσης με την καταβολή προστίμου δίνεται και σε όλες τις αυθαίρετες κατασκευές που κατασκευάστηκαν πριν από το 1983. Δεδομένης της διαχρονικής αδυναμίας του Ελληνικού κράτους να κατεδαφίσει τα κτίσματα αυτά επί τόσα πολλά χρόνια, θεωρώ τη ρύθμιση αυτή ορθή και αναπόφευκτη. Μετά από 40 χρόνια ανοχής μιας κατάστασης, όπου έχουν μεσολαβήσει μεταβιβάσεις και αγοραπωλησίες και πολλοί από τους σημερινούς ιδιοκτήτες μπορεί να μην είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι και τις αυθαιρεσίες που υπάρχουν στο κτίριο, η ελαστική αντιμετώπιση είναι ορθή.
Οι μειώσεις στα πρόστιμα τακτοποίησης είναι θετικές, δεδομένων των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν όλοι σχεδόν οι Έλληνες και ειδικά οι μειώσεις του άρθρου 103 που αναφέρονται σε ειδικές ομάδες πληθυσμού, όπως τα άτομα με αναπηρία, οι παλιννοστούντες ομογενείς, οι πολύτεκνοι και οι τρίτεκνοι, οι μακροχρόνια άνεργοι και οι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Ασφαλώς, η ρύθμιση αυτή αναδεικνύει για άλλη μια φορά την αναγκαιότητα να διασφαλίζεται ότι αυτοί που εντάσσονται σε αυτές τις ειδικές ομάδες πληθυσμού είναι οι πραγματικοί δικαιούχοι.
Σημαντικό εξορθολογισμό του νομοθετικού πλαισίου συνιστά π.χ. και η ρύθμιση του άρθρου 106 που δίνει τη δυνατότητα να εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης ή κατεδάφιση με πολύ μικρότερο κόστος και απλούστερη διαδικασία.
Αναφορικά με την οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση των αυθαιρεσιών που έχουν κατασκευαστεί πριν το 1975 (άρθρο 96) θα πρέπει όμως να διευκρινιστεί, όπως άλλωστε γίνεται στην αμέσως επόμενη παράγραφο που αναφέρεται στα αυθαίρετα πριν το 1983, ότι η δυνατότητα αυτή αφορά αποκλειστικά τα τμήματα των αυθαίρετων κατασκευών που πιστοποιείται (αν και αυτό δεν είναι πάντα εφικτό να τεκμηριωθεί) ότι κατασκευάστηκαν πριν από την επίδικη ημερομηνία (9-6-1975). Υποθέτω ότι αυτή είναι η πρόθεση, αλλά δεν προκύπτει ρητά από την τρέχουσα διατύπωση. Αντίθετα, η διατύπωση αποκλείει περιπτώσεις κτισμάτων που είναι στο σύνολό τους αυθαίρετα. Η δυνατότητα οριστικής εξαίρεσης από την κατεδάφιση, ορθά, αφορά μόνο αυθαίρετες προσθήκες σε νόμιμα υφιστάμενα κτίρια. Παρακαλώ τον κ. Υπουργό να το επιβεβαιώσει. Περαιτέρω, παρακαλώ τον κ. Υπουργό να διευκρινίσει αν, όπως είναι το λογικό, στις ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις μπορούν να ενταχθούν και όσοι ήδη έχουν προβεί σε τακτοποίηση με τους προηγούμενους νόμους, αφού πλέον τους δίνεται η δυνατότητα οριστικής (και όχι μόνο για 30 έτη) εξαίρεσης από την κατεδάφιση.
Ένα ακόμα σχόλιο αναφορικά με τη δυνατότητα υπαγωγής στο νέο νόμο που δίνεται στις αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις σε παραδοσιακούς οικισμούς που έχουν συντελεστεί πριν από την κήρυξη του οικισμού ως παραδοσιακού ή ανεξαρτήτως χρονολογίας για τους οικισμούς άνω των 5.000 κατοίκων (άρθρο 116). Πρόκειται για μια ουσιώδη διαφοροποίηση σε σχέση με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Οι παραδοσιακοί οικισμοί είναι ένα από τα πλέον σημαντικά στοιχεία της πολιτιστικής/αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς και έχουν συντελέσει σημαντικά στην ανάδειξη της Ελλάδας ως ενός από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς και συνιστούν και στοιχείο διαφοροποίησης σε σχέση με άλλες ανταγωνιστικούς προορισμούς. Ο χαρακτηρισμός ενός οικισμού ως παραδοσιακού σε κάποια χρονική στιγμή δεν σημαίνει ότι πριν από τη στιγμή εκείνη δεν αποτελούσε τυπικό δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, απλώς αντανακλά τη χρονική στιγμή στην οποία χαρακτηρίσθηκε ως τέτοιο με θεσμικό τρόπο. Και πριν τη στιγμή της ανακήρυξής του, ο οικισμός ήταν εξίσου παραδοσιακός.
Η δυνατότητα επομένως που δίνεται για ένταξη στο νόμο απλώς προσκομίζοντας τεχνική έκθεση μηχανικού που τεκμηριώνει ότι η αυθαίρετη κατασκευή δεν αντίκειται στους μορφολογικούς κανόνες του οικισμού χωρίς να προβλέπεται:
§ η έγκρισή της από κανένα δημόσιο όργανο,
§ συγκεκριμένη κύρωση στο μηχανικό σε περίπτωση που η τεχνική έκθεση δεν αντανακλά τα πραγματικά στοιχεία
§ επιβάρυνση του κόστους νομιμοποίησης ανοίγει το δρόμο για αθρόες τακτοποιήσεις που μπορεί να έχουν σημαντικές αρνητικές συνέπειες.
Για τους λόγους αυτούς άλλωστε, κανένας από τους προηγούμενους νόμους δεν έδινε τη δυνατότητα αυτή. Κατ’ ελάχιστον θα έπρεπε όλες οι νομιμοποιήσεις αυτές να εγκρίνονται εφαρμόζοντας τη διαδικασία της παρ.2 του άρθρου 116 η οποία παρέχει κάποιες εγγυήσεις, αφού γίνεται αξιολόγηση από ειδική επιτροπή, μπορούν να επιβάλλονται εργασίες προσαρμογής κ.λπ., η οποία στο νομοσχέδιο περιορίζεται μόνο στις περιπτώσεις των τμημάτων πόλεων άνω των 5.000 κατοίκων. Ενδεχομένως, αντί της ειδικής αυτής επιτροπής που συστήνεται, θα μπορούσε η αρμοδιότητα αυτή να ανατεθεί στα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (άρθρο 7) η οποία άλλωστε ήδη έχει την αρμοδιότητα «για κάθε οικοδομική εργασία» σε παραδοσιακούς οικισμούς (παρ. 1 στοιχείο α).
Στα υπόλοιπα μέρη του πολυνομοσχεδίου συνοπτικά αναφέρω ότι κινούνται σε γενικές γραμμές σε θετική κατεύθυνση αλλά για πολλές από τις διατάξεις τους απαιτείται σωρεία εφαρμοστικών αποφάσεων και
διαταγμάτων, καθώς και η ανάπτυξη εφαρμογών πληροφορικής, οι οποίες απαιτούν χρόνο, χρήμα, κατάλληλο εξοπλισμό σε όλο το δημόσιο και καταρτισμένο προσωπικό. Χαρακτηριστικά αναφέρω την ηλεκτρονική διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών, την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων, την ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα δήμου και τις διατάξεις περί μεταφοράς συντελεστή δόμησης, οι οποίες είναι όλες πολύ θετικές. Θα ήθελα ο κ. Υπουργός να μας πει ποιος είναι ο προγραμματισμός έτσι ώστε οι ρυθμίσεις αυτές να αρχίσουν να εφαρμόζονται πλήρως.
Πολύ συνοπτικά σταχυολογώ κάποια στοιχεία από το υπόλοιπο νομοσχέδιο.
Η δημιουργία ξεχωριστών υπηρεσιών ελέγχου δόμησης (αρμοδιότητα που σήμερα έχουν οι υπηρεσίες δόμησης των ΟΤΑ) είναι πολύ θετική. Ενδεχομένως, θα μπορούσε να συμπληρωθεί με τη θέσπιση χαμηλού παραβόλου π.χ. 20-50€ για την κατάθεση καταγγελίας προκειμένου να περιοριστούν οι καταγγελίες στις πραγματικές αυθαιρεσίες και να μην χρησιμοποιούνται ως μέσο επίλυσης προσωπικών διαφορών σε βάρος τελικά του δημοσίου το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει ένα δυσθεώρητο διοικητικό βάρος με σημαντικό κόστος σε ανθρωποώρες.
Αναφορικά με τη διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών θα αναφερθώ σε δύο σημεία:
Πρώτον, το γεγονός ότι η οικοδομική άδεια για τις περισσότερες περιπτώσεις (κατηγορία 3 του άρθρου 36) εκδίδεται αυτόματα με ευθύνη του μηχανικού χωρίς πλέον να απαιτείται έγκριση του διαγράμματος δόμησης όπως συμβαίνει τώρα. Αντίθετα, προβλέπεται ένας δειγματοληπτικός έλεγχος του 30% εντός 6 μηνών, είναι θετικό.
Δεύτερον, στο άρθρο 35, παρ. 1, στοιχείο (γ) προβλέπεται ότι είναι υποχρεωτική η προέγκριση οικοδομικής άδειας για κατασκευή κτιρίων έργων ιδιαίτερης περιβαλλοντικής και οικιστικής σημασίας. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ποια έργα είναι αυτά, αφού δεν παρατίθεται σχετικός ορισμός ή περαιτέρω περιγραφή τους.
Κλείνοντας, θέλω να επισημάνω για μια ακόμα φορά ότι, παρά τα επιμέρους σχόλια και ερωτήσεις που διατύπωσα και τις περαιτέρω βελτιώσεις που μπορούν να γίνουν μέσα από την κοινοβουλευτική διαδικασία, συνολικά πρόκειται για είναι ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο που αναμένεται να επιλύσει κάποια χρόνια προβλήματα και δυσλειτουργίες και συντελεί στον εκσυγχρονισμό του κράτους».
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Μη διστάσετε να προσθέσετε σχόλια στο δημοσίευμα που σας ενδιαφέρει.
Η εφημερίδα karatzova.com ενθαρρύνει τη δημόσια έκφραση των αναγνωστών της εφόσον τηρούνται οι βασικοί κανόνες δημοσιότητας που ορίζουν οι ελληνικοί νόμοι. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.