Τα παιδιά του σήμερα γεννιούνται κι αναπτύσσονται σε ένα διπλό υβριδικό περιβάλλον (φυσικό και ψηφιακό), διαμορφώνοντας και διαχωρίζοντας ποιοτικά την ανθρώπινη διαγενεακή σειρά.
Σήμερα ζούμε την εποχιακή μετάβαση από την γενιά Ζ (δηλαδή η γενιά των Zoomers, άτομα που γεννήθηκαν από το 2000-2012) στην γενιά Alpha (στα άτομα που γεννήθηκαν από το 2012 μέχρι σήμερα), με κοινό κυρίαρχο χαρακτηριστικό τους, ότι βιώνουν χρονικά την ανάπτυξη των νέων τεχνολογικών δυνατοτήτων που ποτέ μέχρι σήμερα δεν γνώρισε η ανθρωπότητα.
Η συνύπαρξη των παιδιών και η αλληλεπίδραση τους με το νέο ψηφιακό και φυσικό περιβάλλον (με δεδομένο ότι ένας στους τρεις χρήστες των νέων τεχνολογιών είναι παιδί), σε συνδυασμό με την έντονη κοινωνικοοικονομική και τεχνολογική ανισότητα και την απουσία βασικών δεξιοτήτων κι εγγραμματισμών (ψηφιακών κι όχι μόνο) δημιουργεί τις προϋποθέσεις αυξημένης ευαλωτότητας και τρωτότητας.
Ενδεικτικά αναφέρονται οι περιπτώσεις μη ορθολογικής διαχείρισης των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, μέσα από την συμμετοχή σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και παιχνιδιών, την έκθεση σε ακατάλληλο για την παιδική ηλικία διαδικτυακού περιεχομένου, την σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων, την συμμετοχή σε πλατφόρμες διαδικτυακού τζόγου, αλλά και την εκδήλωση συμπεριφορών βίας πολλών μορφών.
Οι κυριότερες μορφές βίας που εκδηλώνονται με αποδέκτες ή «πρωταγωνιστές» παιδιά είναι η απρεπής εκφορά του λόγου, η ρητορική του μίσους (hate speech), η ρητορική του μίσους μέσα από την οπαδική βία, σεξιστική ρητορική μίσους, οι διαδικτυακές παρενοχλήσεις, η διαδικτυακή παρακολούθηση (cyber stalking), η δημοσιοποίηση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων (Doxxing), ο σεξουαλικός εκβιασμός (sextortion), διάφορες προκλήσεις (challenges).
Η πληθώρα των ψηφιακών πλατφορμών (όπως είναι οι ποικίλες μορφές των ΜΚΔ, ιστοσελίδες συζητήσεων, υπηρεσίες αποστολής μηνυμάτων, τεχνολογικές εφαρμογές γνωριμιών, κα) αποτελεί το αναγκαίο δημόσιο βήμα, μέσα από το οποίο εκδηλώνονται οι παραβατικές συμπεριφορές βίας (κι όχι «εγκληματικές») συγκεκριμένων παιδιών.
Η έκθεση των παιδιών σε ακατάλληλο περιεχόμενο μιας ατέλειωτης αλυσίδας βίας, ιδιαίτερα αυτό που φιλοξενεί σκληρές σκηνές βίας, σεξουαλικής βίας και κακοποίησης, χρήση ναρκωτικών και ψυχότροπων ουσιών, μαζικής και συλλογικής βίας από πολέμους και συρράξεις, μέσα από πλατφόρμες παιχνιδιών και κοινωνικής δικτύωσης, διαστρεβλώνει την αρχική εικόνα του παιδιού για τον κόσμο που καλείται να ζήσει.
Το αρνητικό κλίμα επιδεινώνεται όταν το παιδί βιώνει στον μικρόκοσμο του (οικογένεια, σπίτι και σχολείο) περιστατικά βίας εντός της οικογένειας με αποτέλεσμα να δημιουργούνται όλες εκείνες οι προϋποθέσεις εκδήλωσης βίας σε αμφότερες τις πλευρές του νέου υβριδικού περιβάλλοντος (την φυσική και ψηφιακή πλευρά).
Τα παιδιά πρώτα εισπράττουν την δική μας ενήλικη ασυνέπεια λόγων και πράξεων, αφού ο τρόπος που κινούμαστε στο ίδιο υβριδικό περιβάλλον περνά λάθος μηνύματα.
Ουσιαστικά μιλάμε όχι για βία των ανηλίκων αλλά για την αναπαραγωγή βίας των προτύπων τους (σε λάθος χώρο και σε λάθος χρόνο) δηλ. βίας των ενηλίκων.
Όλο αυτό το πλαίσιο καταστρατηγεί βασικά και θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών που δικαιούνται να ζουν σ ένα ασφαλές και υγιεινό περιβάλλον, με πρόσβαση στην
εκπαίδευση και την παιδεία, δίχως να υποχωρεί το δικαίωμα συμμετοχής τους στην εποχή των νέων τεχνολογιών ως συστατικό στοιχείο της ευημερίας του σήμερα και του αύριο.
Η ενεργοποίηση κι αναβάθμιση του γονικού ρόλου και η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης από τη μια, σε συνδυασμό με τον επανακαθορισμό των θετικών παρεμβάσεων από
πλευράς θεσμών και πολιτείας (θέσπιση και κυρίως εφαρμογή και
υλοποίηση συγκεκριμένων πολιτικών προστασίας της ανηλικότητας) αποτελούν μια αναγκαία συνθήκη για το σήμερα.
Η βία που εκδηλώνεται μέσα από τις συμπεριφορές των παιδιών (με τεράστιες ψυχολογικές, σωματικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για τα ίδια τα παιδιά, θύματα-θύτες) αποτελεί δική μας συλλογική αποτυχία, αποτυχία της ενήλικης
πραγματικότητας και αποτυχία των θεσμών που στυλοβατούν μια κοινωνία.
Η ανάγκη για την ανάδειξη των θετικών στοιχείων πολιτισμού και κουλτούρας σε συνδυασμό με τον ανθρωποκεντρικό ρόλο των τεχνολογιών αιχμής του σήμερα, ίσως να αποτελεί μέρος της λύσης.
Το αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής θα καθορίσει το παρόν και το μέλλον των κοινωνιών μας, αφού η προτεραιοποίηση των αναγκών των παιδιών μας αποτελεί
όρο εκ των ουκ άνευ.
Κι γι αυτό το θέμα πολλές φορές δεν χρειάζεται η ψηφιακή ψυχρή συνδεσιμότητα των φυσικών αποστάσεων αλλά η άμεση κι απλή ανθρώπινη επικοινωνία με τα παιδιά μας (των ψυχικών προσεγγίσεων και ταυτίσεων) που θα αναδεικνύει την μοναδικότητα τους, ως φορέα της ανθρώπινης αξίας κι αρετής.
Γιαννιτσά
Γιώργος Παπαπροδρόμου
Αντιστράτηγος εα
Πτυχιούχος Νομικής ΑΠΘ- Δικαστικός Γραφολόγος
Ειδικός σε θέματα Αντιμετώπισης Κυβερνοεγκλημάτων
Η συνύπαρξη των παιδιών και η αλληλεπίδραση τους με το νέο ψηφιακό και φυσικό περιβάλλον (με δεδομένο ότι ένας στους τρεις χρήστες των νέων τεχνολογιών είναι παιδί), σε συνδυασμό με την έντονη κοινωνικοοικονομική και τεχνολογική ανισότητα και την απουσία βασικών δεξιοτήτων κι εγγραμματισμών (ψηφιακών κι όχι μόνο) δημιουργεί τις προϋποθέσεις αυξημένης ευαλωτότητας και τρωτότητας.
Ενδεικτικά αναφέρονται οι περιπτώσεις μη ορθολογικής διαχείρισης των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, μέσα από την συμμετοχή σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και παιχνιδιών, την έκθεση σε ακατάλληλο για την παιδική ηλικία διαδικτυακού περιεχομένου, την σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων, την συμμετοχή σε πλατφόρμες διαδικτυακού τζόγου, αλλά και την εκδήλωση συμπεριφορών βίας πολλών μορφών.
Οι κυριότερες μορφές βίας που εκδηλώνονται με αποδέκτες ή «πρωταγωνιστές» παιδιά είναι η απρεπής εκφορά του λόγου, η ρητορική του μίσους (hate speech), η ρητορική του μίσους μέσα από την οπαδική βία, σεξιστική ρητορική μίσους, οι διαδικτυακές παρενοχλήσεις, η διαδικτυακή παρακολούθηση (cyber stalking), η δημοσιοποίηση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων (Doxxing), ο σεξουαλικός εκβιασμός (sextortion), διάφορες προκλήσεις (challenges).
Η πληθώρα των ψηφιακών πλατφορμών (όπως είναι οι ποικίλες μορφές των ΜΚΔ, ιστοσελίδες συζητήσεων, υπηρεσίες αποστολής μηνυμάτων, τεχνολογικές εφαρμογές γνωριμιών, κα) αποτελεί το αναγκαίο δημόσιο βήμα, μέσα από το οποίο εκδηλώνονται οι παραβατικές συμπεριφορές βίας (κι όχι «εγκληματικές») συγκεκριμένων παιδιών.
Η έκθεση των παιδιών σε ακατάλληλο περιεχόμενο μιας ατέλειωτης αλυσίδας βίας, ιδιαίτερα αυτό που φιλοξενεί σκληρές σκηνές βίας, σεξουαλικής βίας και κακοποίησης, χρήση ναρκωτικών και ψυχότροπων ουσιών, μαζικής και συλλογικής βίας από πολέμους και συρράξεις, μέσα από πλατφόρμες παιχνιδιών και κοινωνικής δικτύωσης, διαστρεβλώνει την αρχική εικόνα του παιδιού για τον κόσμο που καλείται να ζήσει.
Το αρνητικό κλίμα επιδεινώνεται όταν το παιδί βιώνει στον μικρόκοσμο του (οικογένεια, σπίτι και σχολείο) περιστατικά βίας εντός της οικογένειας με αποτέλεσμα να δημιουργούνται όλες εκείνες οι προϋποθέσεις εκδήλωσης βίας σε αμφότερες τις πλευρές του νέου υβριδικού περιβάλλοντος (την φυσική και ψηφιακή πλευρά).
Τα παιδιά πρώτα εισπράττουν την δική μας ενήλικη ασυνέπεια λόγων και πράξεων, αφού ο τρόπος που κινούμαστε στο ίδιο υβριδικό περιβάλλον περνά λάθος μηνύματα.
Ουσιαστικά μιλάμε όχι για βία των ανηλίκων αλλά για την αναπαραγωγή βίας των προτύπων τους (σε λάθος χώρο και σε λάθος χρόνο) δηλ. βίας των ενηλίκων.
Όλο αυτό το πλαίσιο καταστρατηγεί βασικά και θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών που δικαιούνται να ζουν σ ένα ασφαλές και υγιεινό περιβάλλον, με πρόσβαση στην
εκπαίδευση και την παιδεία, δίχως να υποχωρεί το δικαίωμα συμμετοχής τους στην εποχή των νέων τεχνολογιών ως συστατικό στοιχείο της ευημερίας του σήμερα και του αύριο.
Η ενεργοποίηση κι αναβάθμιση του γονικού ρόλου και η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης από τη μια, σε συνδυασμό με τον επανακαθορισμό των θετικών παρεμβάσεων από
πλευράς θεσμών και πολιτείας (θέσπιση και κυρίως εφαρμογή και
υλοποίηση συγκεκριμένων πολιτικών προστασίας της ανηλικότητας) αποτελούν μια αναγκαία συνθήκη για το σήμερα.
Η βία που εκδηλώνεται μέσα από τις συμπεριφορές των παιδιών (με τεράστιες ψυχολογικές, σωματικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για τα ίδια τα παιδιά, θύματα-θύτες) αποτελεί δική μας συλλογική αποτυχία, αποτυχία της ενήλικης
πραγματικότητας και αποτυχία των θεσμών που στυλοβατούν μια κοινωνία.
Η ανάγκη για την ανάδειξη των θετικών στοιχείων πολιτισμού και κουλτούρας σε συνδυασμό με τον ανθρωποκεντρικό ρόλο των τεχνολογιών αιχμής του σήμερα, ίσως να αποτελεί μέρος της λύσης.
Το αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής θα καθορίσει το παρόν και το μέλλον των κοινωνιών μας, αφού η προτεραιοποίηση των αναγκών των παιδιών μας αποτελεί
όρο εκ των ουκ άνευ.
Κι γι αυτό το θέμα πολλές φορές δεν χρειάζεται η ψηφιακή ψυχρή συνδεσιμότητα των φυσικών αποστάσεων αλλά η άμεση κι απλή ανθρώπινη επικοινωνία με τα παιδιά μας (των ψυχικών προσεγγίσεων και ταυτίσεων) που θα αναδεικνύει την μοναδικότητα τους, ως φορέα της ανθρώπινης αξίας κι αρετής.
Γιαννιτσά
Γιώργος Παπαπροδρόμου
Αντιστράτηγος εα
Πτυχιούχος Νομικής ΑΠΘ- Δικαστικός Γραφολόγος
Ειδικός σε θέματα Αντιμετώπισης Κυβερνοεγκλημάτων
){kind=link}
0 Σχόλια
Μη διστάσετε να προσθέσετε σχόλια στο δημοσίευμα που σας ενδιαφέρει.
Η εφημερίδα karatzova.com ενθαρρύνει τη δημόσια έκφραση των αναγνωστών της εφόσον τηρούνται οι βασικοί κανόνες δημοσιότητας που ορίζουν οι ελληνικοί νόμοι. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.